Zorgmetaforen: Met een ‘poepfile’ en ‘huurvoetballers’ leren kinderen hun ziekte te begrijpen

De Medifoor voor hartritmestoornis. Illustratie: Medifoor.nl

Hoe vertel je een kind met leukemie wat het precies mankeert? Kanker in het bloed is te abstract. Maar ook bij te snel delende witte bloedcellen kan iemand van een jaar of tien zich weinig voorstellen. De metafoor met een overwoekerde moestuin maakt de ziekte al inzichtelijker. Als gras (de kwaadaardige cellen) de groenten (gezonde cellen) in de weg zit, kunnen die niet meer groeien. Er zijn onkruidverdelgers nodig, een metafoor voor chemokuren. Die doden ook de goede planten, maar deze hebben daarna weer de kans om terug te groeien.

Op de nieuwe website Medifoor.nl brengen illustraties en eenvoudige tekstjes vijftig ziekten terug tot iets herkenbaars. Het idee komt van kinderarts Charlie Obihara, ruim vijftien jaar verbonden aan het Elizabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ ) in Tilburg. In de praktijk merkt hij hoe weinig kinderen, maar ook hun ouders, onthouden van wat er tijdens een spreekuur wordt verteld. “Vraag je of ze het hebben begrepen, dan zegt iedereen ja. Totdat je doorvraagt.

Uit onderzoek in Nederland blijkt dat een derde van de patiënten niet de vaardigheid heeft om te snappen wat artsen zeggen. Ik wil de essentie terugbrengen tot een paar beelden. Niet als vervanging van de klassieke uitleg, maar ondersteunend.”

Met jonge artsen en een groep illustratoren van het artistieke collectief Huis van Betekenis ging hij aan de slag om een website te ontwikkelen. Een van de artsen is zijn dochter Ndidi, tevens chirurg in opleiding: “Artsen overschatten vaak wat er bij mensen blijft hangen”, zegt zij. “Ze gebruiken veel jargon. Wanneer ze overgaan op mediforen, vermijden ze onbewust die moeilijke woorden. De resultaten van de eerste testen zijn positief. Patiënten zijn meer tevreden en begrijpen door de simpeler uitleg beter wat hen wordt verteld.”

(Bron en verder lezen: Trouw)