Het merendeel van de mensen met post-COVID/long covid is na twee jaar nog niet hersteld en kampt met uiteenlopende, vaak ernstige gezondheidsklachten. Ze zijn minder gaan werken of volledig gestopt en kunnen hun sociale rollen niet of minder vervullen. Dit blijkt uit onderzoek, uitgevoerd door Erasmus MC en C-Support.
Het onderzoek onder 7.750 mensen laat zien dat de gevolgen van post-COVID voor patiënten groot zijn, zowel voor hun gezondheid als voor de impact op hun leven. De onderlinge verschillen tussen patiënten zijn groot; een kwart geeft aan op dit moment hersteld te zijn en heeft het normale leven in meer of mindere mate weer kunnen oppakken.
‘Het onderzoek laat zien dat post-COVID grote gevolgen heeft voor de patiënt, zijn directe omgeving en de maatschappij. Het is belangrijk om in onderzoek niet alleen naar de gezondheidsaspecten te kijken, maar juist ook naar de impact van gezondheidsklachten op werk, studie, sociaal leven en zorggebruik’, aldus Stella Heemskerk, onderzoeker Public Health van het Erasmus MC.
In dit tweejarig onderzoek is na de tweede meting een groot deel van de deelnemers nog altijd niet hersteld en is de kwaliteit van leven gemiddeld laag. Herstel kent een variabel verloop over tijd met grote verschillen tussen patiënten. Zo zijn er ook deelnemers waarmee het nu goed gaat of beter. Gemiddeld is op sommige uitkomsten lichte verbetering te zien over tijd, terwijl andere uitkomsten nauwelijks veranderen. Leeftijd, factoren in het ziekteproces na besmetting met COVID-19 en opleidingsniveau spelen mee in het al dan niet verbeteren van de mate van herstel en de kwaliteit van leven.
Het klachtenpatroon van post-COVID patiënten loopt uiteen, maar vermoeidheid en cognitieve problemen worden door vrijwel alle deelnemers ervaren. Post exertionele malaise (PEM) komt bij 84 procent voor. Na twee jaar rapporteren deelnemers gemiddeld nog 16 gezondheidsklachten die veelal als matig tot ernstig worden ervaren. De gezondheidssituatie leidt tot veel zorggebruik. Demografische en medische kenmerken van post-COVID patiënten spelen een rol bij hoeveel zorgverleners zij hebben geraadpleegd. Veel patiënten zoeken hun toevlucht tot behandelingen waar nog geen wetenschappelijk bewijs is voor de werking tegen post-COVID.
Werk en studievertraging
Post-COVID veroorzaakt aanzienlijke beperkingen in het dagelijks functioneren. De gevolgen van post-COVID zijn duidelijk zichtbaar op werk en opleiding. Het percentage mensen met betaald werk is gedaald van 95 procent voor de besmetting naar 71 procent na twee jaar. Het gemiddeld aantal werkuren is gedaald van 31 naar 18 uur en 69 procent van de studenten heeft studievertraging opgelopen.
Post-COVID heeft ook grote gevolgen voor de financiële situatie en het kunnen meedoen aan het sociale leven, het gezin en de maatschappij. Een groot deel van de patiënten heeft hulp nodig van anderen. Het gemis van erkenning en het vinden van de juiste ondersteuning en zorg is voor patiënten een last die zij naast hun post-COVID klachten moeten dragen, schrijven de onderzoekers in het rapport.
(Bron en meer informatie: Erasmus MC)
