Mensen met een beperking ontbreken in het hoofdlijnenakkoord

PERSBERICHT
Het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe coalitie is 16 mei gepresenteerd. Bestaanszekerheid is één van de pijlers van het akkoord. “Maar wat opvalt is dat mensen met een beperking in het hele stuk nauwelijks worden genoemd, terwijl juist zij in een uiterst kwetsbare positie verkeren. Verder maken we ons grote zorgen over de aangekondigde bezuiniging van één miljard op subsidies aan belangenorganisaties”, stelt Ieder(in), netwerk voor mensen met een beperking en/of chronische ziekte.

“Het nieuwe kabinet zal een aantal algemene maatregelen nemen om de bestaanszekerheid te verbeteren. Chronisch zieken en mensen met een beperking hebben vooral baat bij het sterk verlagen van het eigen risico naar 165 euro (al gaat dat pas in per 2027). Maar daar staan weer maatregelen tegenover die juist hen treffen. Zo verdwijnt de tegemoetkoming voor arbeidsongeschikten voor extra kosten als gevolg van hun ziekte of handicap. Ook wordt de fiscale aftrek van zorgkosten afgeschaft. 

Daarnaast wordt er 100 miljoen bezuinigd op de bijstand. Dit raakt zeker ook de meer dan honderdduizend mensen met een chronische ziekte of beperking in de Participatiewet. Vanwege het strenge bijstandsregime en de onmogelijkheid om (volledig) te kunnen werken, zitten zij toch al erg in de knel. Een verdere achteruitgang van hun positie is onacceptabel.

De nieuwe coalitie heeft wat zorg betreft vooral aandacht voor ouderen. Zorg en ondersteuning voor mensen met een levenslange/levensbrede beperking staat niet op het netvlies. Het lijkt erop dat er geen verbetering komt in het sterk verkokerde en veel te ingewikkelde systeem van zorg en ondersteuning. En ook de aanstaande verhoging van de eigen bijdrage voor de Wmo, die vooral mensen met een beperking extra hard treft, is nog niet van de baan.

Jammer genoeg is ook toegankelijkheid een ondergeschoven kindje. Er worden mooie maatregelen aangekondigd. Lastenverlaging voor werkende burgers. Het beter ontsluiten van de regio met openbaar vervoer. De bereikbaarheid van overheidsdiensten vergroten enzovoort. Maar het blijft een groot vraagteken of de toegankelijkheid voor mensen met een beperking daarbij wordt meegenomen.

Waar we ons ook veel zorgen over maken, is de rechtspositie van minderheden, waaronder die van mensen met een beperking. De coalitie kondigt aan dat ze structureel 1 miljard gaat bezuinigen op subsidies voor gezonde leefstijl, inclusiviteit, participatie en medezeggenschap. Deze zware bezuinigingen raken organisaties die opkomen voor de rechten en belangen van mensen met een beperking of chronische ziekte, waardoor zij hun zeggenschap en rechtspositie nog verder dreigen te verliezen. Dit is erg verontrustend en eigenlijk onbegrijpelijk, aangezien deze coalitie zegt het vertrouwen tussen burger en overheid te willen herstellen.

Ook moeilijk te begrijpen is dat de coalitie aan de ene kant een nieuw constitutioneel hof aankondigt, dat wetten moet gaan toetsen aan de grondwet. En aan de andere kant weinig respect lijkt te hebben voor mensenrechten, zoals bijvoorbeeld vastgelegd in het VN-Vluchtelingenverdrag. Dit tornen aan mensenrechten kan uiteindelijk ook ten koste gaan van mensen met een beperking. Zo is Nederland verplicht om de positie van mensen met een beperking sterk te verbeteren op grond van het VN-verdrag Handicap. In het akkoord vinden we daarover niets terug. En er staat ook geen woord in over de Nationale Strategie voor de uitvoering van het VN-verdrag Handicap, die is bedoeld om de positie van mensen met een beperking op alle levensterreinen te verbeteren. Daar is ook geen budget aan toegekend.

Een laatste punt van zorg zijn de voorgenomen bezuinigingen op onderwijs. Dit gaat bijvoorbeeld om langstudeerders, waartoe ook studenten met een beperking behoren. Verder gaat het akkoord niet in op de beweging richting inclusief onderwijs die inmiddels is ingezet. We dringen erop aan dat die beweging gewoon wordt doorgezet. Want die kan bijdragen aan het oplossen van veel van de huidige onderwijsproblemen en bevordert de participatie van kinderen met een beperking.

In de komende periode zal het hoofdlijnenakkoord nader worden uitgewerkt. Wij houden die uitwerking nauwlettend in de gaten en zullen ons onverminderd hard blijven inspannen voor de positie van mensen met een beperking of chronische ziekte.”

(Bron en meer informatie: Ieder(in))